ادبیات نظری تحقیق طریقیت یا موضوعیت شیوه ی مجازات
طریقیت یا موضوعیت شیوهی مجازات
مشخص کردن فلسفه و اهداف مجازات از نظر اسلام ، نیازمند بررسی های ژرف و ریشه ای است . با توجه به این که خود این مطلب دارای شاخ وبرگ های زیادی می باشد و باعث طولانی شدن مطلب ما می شود لذا در این بخش بر آنیم که به به طور خلاصه و موجز اشاره ای داشته باشیم بر اهداف و فلسفه مجازات مجرم در اسلام و از آن جا به این نتیجه برسیم که آیا این مجازات ها موضوعیت دارند یا طریقت . البته بررسی وسیع تر اهداف و اغراض شارع از قصاص و مجازات در فصل قصاص فرهنگ زندگی خواهد آمد .
در هر جامعه ای مجموعه قوانینی شکل می گیرد تا در صورت بروز برخی جرایم که از قبل قانون آن ها را جرم معرفی کرده است ، با مرتکبان این اعمال برخورد قانونی و جدی شود تا از شیوع این معظلات در سطح جامعه جلوگیری شود . سؤال در مورد موضوعیت یا طریقیت داشتن مجازات ها برای نظام های جزایی دینی ، پایه و اساس آن نظام و سرنوشت ساز است . زیرا این نظام های جزایی دینی به تبع سایر نظام های دیگر خواستار پابرجایی ، ثبات و اجرای احکام خود هستند و از سوی دیگر به ناچار باید با پیشرفت های علم و تکنولوژی پویایی و زنده بودن خود را به منصه ظهور بگزارد و بسته به مقتضیات زمانی و مکانی پاسخ گوی خواسته های بشری باشد . این در حالی است که در ده های اخیر با جهانی شدن نظام های حقوقی ، سیاسی ، اجتماعی ، اقتصادی و فرهنگی این مسأله پیچیده تر نیز شده است .
احکام حوزه فقه جزا توقیفی و تعبدی نمی باشند به گونه ای که انسان ها فقط از باب تعبد محض آن ها را پذیرفته باشند بلکه احکام شرعی تابع و نشأت گرفته از مصالح و مفاسد واقعی می باشند ، به این معنا که هر گاه شارع نسبت به موضوعی فرمان صادر می کند یقیناً در آن مورد مصلحتی وجود دارد ، و هر گاه نهی کند بی تردید مفسده ای موجود است . به طوری که ملاکات احکام شرعی در غیر عبادات توسط عقل قابل احراز است . و از آن جا که در طول زمان مصالح و مفاسد ممکن است تغییر یابند لذا به تبع آن ها احکام نیز تغییر خواهند کرد .
در مورد مجازات موارد زیر را می توان از بارزترین فلسفه های مجازات دانست :
حالت اول : با توجه به این که مجازات دارای دو بُعد جسمی و روحی ، روانی می باشد و هدف از مجازات در این جا بعد جسمی آن است لذا مجازات به عنوان واکنشی اجتماعی به منظور سزا دادن به مجرم و برپایی نظم و عدالت برپا شده است . و خود این اِعمال مجازات هدف بوده ، بنابراین این واکنش باید مماثل با عمل جانی باشد .
حالت دوم : مجازات وسیله ای است برای رسیدن به هدف . که هدف از مجازات در این جا طبق آیهی شریفهی